آپاندیس چیست؟

آپاندیس چیست؟
آپاندیس زائده کوچکی است که به روده متصل شده است و در سمت راست پایین شکم قرار دارد. از آن جا که مجرای آپاندیس کوچک است ممکن است به‌خوبی تخلیه نشود؛ لذا انسداد ایجاد شده در آن باعث تکثیر باکتری‌ها در داخل آپاندیس شده که این می‌تواند منجر به تشکیل چرک و تورم و فشار دردناک در شکم شما شود.
این اندام توخالی، در نوک سکوم و معمولاً در ربع تحتانی سمت راست شکم قرار دارد. بااین‌حال، بسته به اینکه مشکلات رشدی غیرطبیعی از جمله چرخش ناقص روده یا هر شرایط خاص دیگری مانند بارداری یا جراحی‌های قبلی شکم وجود داشته باشد، می‌تواند تقریباً در هر ناحیه از شکم قرار گیرد؛ بنابراین آپاندیس تمامی افراد در یک محل قرار ندارد و گاهی اوقات می‌تواند در پشت روده بزرگ، پشت کبد یا در لگن قرار داشته باشد.

آپاندیس در کدام قسمت بدن است؟
حد فاصل دریچه‌ای که روده‌ی باریک را به روده‌ی بزرگ وصل می‌کند زائده‌ای به نام آپاندیس قرار دارد. محل دقیق آپاندیس در سمت راست بدن و زیر شکم است.

با توجه به محل قرار گیری آپاندیس، این زائده از غذا پر می‌شود و باید تخلیه شود. اگر بنا به دلایلی این تخلیه اتفاق نیفتد منجر به بروز التهاب و عفونت می‌شود که با نام آپاندیسیت یا Appendicitis شناخته می‌شود. این التهاب اگرچه رایج است اما خطرناک است و کسانی که دچار این عارضه شده‌اند باید هر چه سریع‌تر به متخصص گوارش یا متخصص داخلی مراجعه کنند و با عمل آپاندیس آن را خارج کنند. به عمل خارج کردن آپاندیس از بدن آپاندکتومی گفته می‌شود.

علت آپاندیس چیست؟
اصلی‌ترین علت که  برای التهاب و تورم آپاندیس یا آپندیسیت می‌توانیم بیان کنیم انسداد و گرفتگی در دریچه‌ی آپاندیس است. میزان این گرفتگی مشخص نیست و ممکن است جزئی یا شدید باشد. علت انسداد آپاندیس علاوه بر تجمع مواد غذایی می‌تواند بزرگ شدن غدد لنفاوی، ایجاد آسیب یا تشکیل تومور باشد.

علائم اولیه آپاندیسیت چیست؟
عفونت آپاندیس همیشه یک مساله مهم است و بعد از مدت کوتاهی از بروز عفونت، علائمی را نمایان می کند. خوشبختانه علائم آپاندیسیت به راحتی قابل تشخیص هستند و به محض اینکه بروز کردند می توانید برای انجام عمل آپاندیس به بیمارستان مراجعه کنید. برخی از مهم ترین علائم عفونت آپاندیس عبارتند از:

درد ناگهانی در سمت راست پایین شکم
تهوع و استفراغ
از دست دادن اشتها
یبوست یا اسهال
نفخ شکم
گاز
ناراحتی ناگهانی در اطراف شکم که اغلب به سمت راست پایین شکم منتقل می شود
تب (معمولا کم درجه)
دردی که هنگام سرفه کردن، راه رفتن یا انجام سایر حرکات ناگهانی تشدید می شود

شدت و محل درد آپاندیسیت چقدر است؟
محل درد معمولا بسته به سن و موقعیت آپاندیس شما ممکن است متفاوت باشد. در حالت عادی دردی که شما در نتیجه عفونت آپاندیس تجربه می کنید در پایین و سمت راست شکم در حوالی ناف است.

هنگامی که باردار هستید، ممکن است به نظر برسد که درد از قسمت بالای شکم شما شروع می شود. این طبیعی است زیرا آپاندیس شما در دوران بارداری بالاتر از قبل از بارداری است.

همچنین در مواقع اورژانسی که کار از کار گذشته و آپاندیس دچار ترکیدگی شده ممکن است بخش های زیادی از شکم به درد بیاید. در چنین مواردی عمل آپاندیس اورژانسی باید پیش از آنکه کار از کار بگذر تدارک دیده شود.

علل احتمالی آپاندیسیت چیست؟
هنوز به طور قطع نمی دانیم که چه چیزهایی می توانند باعث عفونت آپاندیس شوند اما می دانیم که برخی از دلایل احتمالی بروز این عفونت موارد زیر هستند:

عفونت دستگاه گوارش.
بیماری التهابی روده (IBD)
رشد غیر طبیعی آپاندیس
وارد شدن ضربه یا آسیب به شکم
انسداد در محل اتصال آپاندیس و روده

آیا چاقی می تواند باعث آپاندیسیت شود؟
بر اساس تحقیقات و داده های فعلی، هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد چاقی می تواند باعث آپاندیسیت شود. با این حال، افرادی که دارای اضافه وزن یا چاقی هستند و سابقه خانوادگی آپاندیسیت دارند در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند و احتما نیاز به عمل آپاندیس نیز دارند.

پری آپاندیسیت چیست؟
پری آپاندیسیت به التهاب یا عفونت بافت‌های اطراف آپاندیس اشاره دارد و از عوارض آپاندیسیت است. هنگامی که آپاندیس ملتهب می‌شود، می‌تواند عفونت یا التهاب را به بافت‌های اطراف گسترش دهد و باعث پری آپاندیسیت شود.

علائم پری آپاندیسیت مشابه علائم آپاندیسیت است و معمولا شامل درد شکمی، تب و گاهی اوقات یک توده قابل لمس در سمت راست پایین شکم است. درمان آن نیز شامل برداشتن آپاندیس با جراحی همراه با مصرف آنتی‌بیوتیک برای درمان هرگونه عفونت موجود است.

درمان آپاندیسیت به چه صورت است؟
در بیشتر موارد آپاندیسیت نیاز به جراحی دارد. برداشتن آپاندیس به وسیله‌ی عمل جراحی، آپاندکتومی نامیده می‌شود. جراحی خارج کردن آپاندیس، به دو شکل انجام می‌شود: از طریق لاپاراسکوپی یا جراحی باز با ایجاد برش در شکم.

اگر آپاندیس ترکیده یا پاره نشده باشد، پزشک جراح عمومی آن را از طریق ایجاد یک برش کوچک در شکم یا از طریق عمل لاپاراسکوپی خارج خواهد کرد. بهبودی بعد از عمل معمولا بین ۲ تا ۴ هفته طول می‌کشد و جای عمل بسیار کوچک و بین ۵ تا ۱۰ سانتیمتر است.

جالب است بدانید، پزشکان ترجیح می‌دهند حتی موارد مشکوک به آپاندیس را جراحی کنند. زیرا در صورت وجود التهاب در آپاندیس، خطر پارگی آن بالا است. پارگی آپاندیس بسیار خطرناک است و باعث پخش شدن عفونت در حفره‌ی شکمی می‌شود که به آن پریتونیت گفته می شود.

در شرایط زیر نیز جراحی گسترده‌ی شکمی انجام می‌شود:

آپاندیسیت باعث آبسه شده باشد.
وجود تومور در سیستم گوارشی.
آپاندیسیت در ۳ ماهه‌ی سوم بارداری در زنان باردار.
بیمار قبلا جراحی‌های شکمی زیادی داشته که ممکن است چسبندگی در شکم وجود داشته باشد.